Có thể nhận thấy, những doanh nghiệp nhỏ và vừa trong tỉnh vẫn còn nhiều hạn chế để xuất khẩu hàng hóa ra thị trường nước ngoài do nhiều nguyên nhân khác nhau như năng lực sản xuất, mẫu mã và chất lượng sản phẩm không đáp ứng đủ tiêu chuẩn. Hầu hết các doanh nghiệp chưa có chiến lược đủ tốt để xây dựng kế hoạch xuất khẩu trong ngắn hạn và dài hạn, đồng thời thiếu thông tin thị trường xuất khẩu tiềm năng.

Trong bối cảnh hội nhập nền kinh tế toàn cầu, doanh nghiệp Việt Nam nói chung, doanh nghiệp vừa và nhỏ tỉnh Hải Dương nói riêng gặp rất nhiều khó khăn khi phải cạnh tranh với các nước khác trong khu vực và trên thế giới. Vì vậy, để đứng vững trước sức ép từ hàng ngoại và gia tăng sự hiện diện hàng Việt tại thị trường nước ngoài, doanh nghiệp trong tỉnh cần xây dựng được chiến lược dài hạn, kế hoạch xuất khẩu 5 năm và hàng năm thông qua việc nghiên cứu, tổng hợp thị trường tiềm năng bằng những cách khác nhau.

Trong đó, doanh nghiệp có thể tổ chức nghiên cứu, thu thập thông về các mặt hàng xuất khẩu, thị trường xuất khẩu tiềm năng và đối tác cạnh tranh mà doanh nghiệp cần quan tâm tại các trang thông tin điện tử hữu ích như: www.trademap.org (Bản đồ thương mại) của Trung tâm thương mại quốc tế (ITC); www.customs.gov.vn của Tổng cục Hải Quan Việt Nam; www.wto.org của Tổ chức thương mại thế giới…

Có rất nhiều cách để doanh nghiệp nghiên cứu, tổng hợp thị trường tiềm năng (Ảnh Phạm Khắc Điệp)

Để tra cứu thông tin về mặt hàng xuất khẩu, doanh nghiệp cần nắm được mã HS của từng sản phẩm, bởi mỗi sản phẩm xuất khẩu ra nước ngoài sẽ được đăng ký với cơ quan Hải quan dưới một mã HS, mã này có thể có 2 chữ số, 4 chữ số, 6 chữ số hặc 8 chữ số thể hiện các sản phẩm riêng biệt hay một nhóm sản phẩm nhằm phân biệt hàng hóa xuất nhập khẩu. Mã HS càng nhiều chữ số càng thể hiện chi tiết sản phẩm xuất khẩu.

Doanh nghiệp cần phân tích khả năng “cung” của đơn vị mình bằng cách tìm hiểu những thị trường đang có sự cạnh tranh của đối thủ đối với hàng hoá xuất khẩu từ Việt Nam, đồng thời tổng hợp tất cả những thông tin về nhu cầu của thế giới và xu hướng xuất khẩu để phân tích những thị trường hấp dẫn.

Đôi khi những rào cản đối với hàng hoá nhập khẩu cũng có thể gây trở ngại cho doanh nghiệp Việt Nam, vì vậy doanh nghiệp phải phân tích các rào cản (nếu có), xác định tầm quan trọng của tiêu chuẩn đối với hàng hoá xuất khẩu ở các thị trường nhập khẩu bằng cách tìm hiểu các tiêu chuẩn bắt buộc của Chính phủ ở nước nhập khẩu đối với chất lượng sản phẩm xuất khẩu, các tiêu chuẩn về quy trình sản xuất của Chính phủ và phi Chính phủ ở nước nhập khẩu; xem xét thuế quan nhập khẩu, bao gồm cả ưu đãi thuế quan có thể có lợi cho doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam và ưu đãi về Quy tắc xuất xứ theo các Hiệp định thương mại khu vực và các hiệp định khác. Doanh nghiệp cũng cần chú ý tới các cam kết về tiếp cận thị trường đối với hàng hóa, dịch vụ của thị trường mục tiêu.

Bên cạnh việc phân tích, tổng hợp thông tin thị trường xuất khẩu tiềm năng, doanh nghiệp vừa và nhỏ nên chủ động tham gia các khóa đào tạo, hội chợ, hội nghị chuyên đề về hợp tác, đầu tư tại thị trường mà doanh nghiệp quan tâm do các tổ chức xúc tiến thương mại trong và ngoài nước như Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương); cơ quan xúc tiến thương mại địa phương và các Đại sứ quán tổ chức; thường xuyên tìm hiểu các ấn phẩm, tài liệu, catalogues hướng dẫn về tìm kiếm thị trường xuất khẩu để nắm được những kiến thức cơ bản phục vụ cho nghiên cứu, tìm kiếm thị trường xuất khẩu tiềm năng.

Từ đó, doanh nghiệp sẽ xây dựng được chiến lược phát triển sản phẩm, thâm nhập thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu, đem lại giá trị kinh tế cho doanh nghiệp, góp phần gia tăng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh./.