Những tháng cuối năm 2021 do dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, Trung Quốc kiên trì chính sách “Zero Covid”, tăng cường thêm các biện pháp phòng chống dịch Covid-19 tại các cửa khẩu trong đó có việc quản lý nghiêm ngặt đối với người nhập cảnh và hàng hóa nhập khẩu khiến năng lực thông quan tại các cửa khẩu giảm mạnh và không đáp ứng được nhu cầu trao đổi hàng hóa tăng cao từ cả 2 phía. Việt Nam vào chính vụ thu hoạch một số nông sản xuất khẩu nên lượng nông sản đưa lên khu vực biên giới phía Bắc rất lớn, dẫn đến phát sinh tình trạng ùn ứ, tồn đọng hàng hóa, phương tiện tại nhiều cửa khẩu biên giới, đặc biệt là các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn. Việc này gây ảnh hưởng lớn tới hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa của các tỉnh thành trên cả nước nói chung và tỉnh Hải Dương nói riêng. Cùng với đó là thời điểm các tháng cuối năm, nhu cầu tiêu dùng trong nước của cả thị trường Việt Nam và Trung Quốc có xu hướng gia tăng, kéo theo lưu lượng phương tiện và hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tăng mạnh.
Phương tiện xếp hàng dài chờ xuất khẩu hàng sang Trung Quốc (Ảnh minh họa)
Thực hiện Công văn số 8297/BCT-XNK ngày 23/12/2021 của Bộ Công Thương về hoạt động xuất nhập khẩu, thông quan hàng hóa qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc. Để đảm bảo hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa sang thị trường Trung Quốc qua các cửa khẩu biên giới được thuận lợi, tránh ùn ứ phương tiện và hàng hóa xuất nhập khẩu, gây thiệt hại cho doanh nghiệp và nông dân, Sở Công Thương đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố, các Hội, Hiệp hội doanh nghiệp, các doanh nghiệp xuất khẩu trên địa bàn phối hợp, triển khai thực hiện một số nội dung sau:
1. Thường xuyên cập nhật thông tin, tình hình xuất nhập khẩu tại các cửa khẩu và các quy định về phòng, chống và kiểm soát dịch bệnh tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc, trong đó đặc biệt lưu ý lịch nghỉ Tết nguyên đán của phía Trung Quốc để chủ động kế hoạch sản xuất và xuất khẩu hàng hóa, tránh để phát sinh ùn ứ và các tác động bất lợi khác.
2. Giữ liên lạc chặt chẽ, trao đổi với các đối tác nhập khẩu để nắm bắt tình hình việc tiếp nhận hàng hóa tại các cửa khẩu. Thường xuyên trao đổi với bạn hàng Trung Quốc để giao hàng qua các cửa khẩu chính, cửa khẩu quốc tế tại các tỉnh khác (ví dụ như Cao Bằng…) nhằm giảm ùn ứ tại Lạng Sơn. Xem xét lựa chọn các phương thức xuất hàng khác như qua các cảng biển, đường sắt nhằm giảm tải cho các cửa khẩu đường bộ.
3. Cần sớm chuyển nhanh hoạt động xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Trung Quốc theo hình thức chính ngạch (mua bán theo hợp đồng, với các điều kiện giao dịch, giao nhận rõ ràng, giao hàng tại cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu chính,...) để giảm thiểu rủi ro khi xuất khẩu tiểu ngạch.
4. Tăng cường kiểm tra sản phẩm trước khi giao nhận hàng; đảm bảo chất lượng sản phẩm nông sản và công tác phòng chống dịch trước khi xuất khẩu qua biên giới Trung Quốc; thực hiện tốt các quy định về truy xuất nguồn gốc, quy định nhãn mác, bao bì sản phẩm, quản lý hồ sơ doanh nghiệp theo hướng dẫn của các cơ quan chức năng đảm bảo đủ điều kiện thông quan khi đưa hàng lên cửa khẩu.
5. Chủ động phương án xử lý và bảo quản hàng nông sản của doanh nghiệp sản xuất ra hoặc thu mua thực hiện ngay tại doanh nghiệp. Đồng thời trao đổi với đối tác nhập khẩu bố trí thời gian nhập hàng phù hợp để đưa xe lên cửa khẩu, nhằm giảm thiểu thời gian chờ thông quan và các chi phí liên quan.
6. Mở rộng, tìm kiếm thị trường xuất khẩu tiềm năng khác và tăng cường tiêu thụ nông sản trong nước thông qua các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu; tăng cường ứng dụng thương mại điện tử trong tiêu thụ nông sản.
7. Chủ động tìm kiếm, mở rộng thị trường tiêu thụ đối với các sản phẩm công nghiệp, nguyên vật liệu; Hạn chế xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc trong thời gian này vì hiện các cửa khẩu biên giới đang ưu tiên cho xuất khẩu hàng nông sản.
8. Tìm kiếm nguồn cung cấp nguyên phụ liệu trong nước và ở các thị trường khác thay thế thị trường Trung Quốc đối với nhập khẩu nguyên phụ liệu phục vụ cho sản xuất công nghiệp.
9. Thường xuyên phản ánh kịp thời những khó khăn vướng mắc về Sở Công Thương Hải Dương để tìm các giải pháp tháo gỡ.
Để hạn chế những rủi ro cho doanh nghiệp và người sản xuất, tháo gỡ khó khăn trong điều kiện xuất khẩu hàng nông sản bị hạn chế qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc, Sở cũng đề nghị Hiệp hội doanh nghiệp, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu; UBND các huyện, thị xã, thành phố giao phòng Kinh tế hạ tầng, phòng Kinh tế và các phòng ban chuyên môn tổng hợp những khó khăn vướng mắc của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu trên địa bàn báo cáo Sở Công Thương trước ngày 10/01/2022.