Sự kiện quả lê để 5 tháng, quả cam để 9 tháng không hỏng đã gây xôn xao dư luận. Để tìm hiểu rõ sự việc, Bộ Y tế đã cử đoàn kiểm tra và lấy mẫu tại Lạng Sơn, Lào Cai và Hà Nội; Cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương) chỉ đạo các đơn vị tăng cường kiểm tra hoa quả nhập khẩu (NK) ở sân bay và Cục Bảo vệ thực vật cũng duy trì kiểm tra chặt đối với hoa quả NK. Tuy nhiên mỗi cơ quan đều có cách nhìn nhận vấn đề theo hướng khác nhau.
Không có sản phẩm nào không ô nhiễm
Ông Nguyễn Thanh Phong - Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (ATTP) - Bộ Y tế khẳng định: Trên thực tế không có bất cứ một sản phẩm hoa quả, thực phẩm nào không có chất ô nhiễm nhưng nó nằm trong ngưỡng an toàn thì phải chấp nhận. Hiện nay, kiểm tra hoa quả thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT), Cục ATTP cùng theo dõi kiểm tra, giám sát. Mỗi năm Bộ NNPTNT lấy hàng nghìn mẫu kiểm tra có phát hiện dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) nhưng chỉ 3 - 5% là vượt ngưỡng cho phép. Quan điểm của Cục ATTP dù 1% vượt ngưỡng cũng là cần phải cảnh báo. Về nguyên tắc quản lý thì loại hóa chất nào thường hay sử dụng mới kiểm tra trên thị trường, không thể kiểm nghiệm hết được. Một mớ rau muống nếu kiểm nghiệm để khẳng định trong 2.000 chất BVTV có mặt trên thị trường hiện nay chi phí hàng trăm triệu, rất khó thực hiện.
Mặc dù trách nhiệm của việc kiểm tra, rau quả trên thị trường không thuộc Bộ Y tế nhưng Cục ATTP vẫn có trách nhiệm phối hợp với các đơn vị như Bộ NNPTNT kiểm tra và kiểm nghiệm. Từ những bước như vậy mới đưa ra cảnh báo chính xác đối với người tiêu dùng. Riêng đối với thông tin hoa quả để lâu vẫn tươi nghi ngờ có chất độc của Trung Quốc, ông Nguyễn Thanh Phong - Phó Cục trưởng Cục ATTP cho rằng: “Thông tin cần chính xác không gây hoang mang, đồng thời không bỏ sót. Hiện các địa phương thường xuyên tiến hành lấy mẫu kiểm tra. Bộ NNPTNT có chương trình phân tích nguy cơ và cảnh báo nên tổ chức lấy mẫu ngẫu nhiên thường xuyên để kiểm tra, kiểm nghiệm, nghiêm ngặt. Bằng mắt thường không thể biết quả cam, lê có chất độc hay không mà cần máy móc xét nghiệm và cho kết quả. Nếu thiết bị kiểm nghiệm không đạt chuẩn, cho kết quả sai thì cơ quan kiểm nghiệm phải chịu trách nhiệm.
Bảo quản táo, lê phụ thuộc vào giống và công nghệ
Theo công bố của Cục BVTV (Bộ NNPTNT), trên thế giới có khoảng 7.500 giống táo và gần 6.000 giống lê. Các giống táo, lê chín sớm thường có thời gian bảo quản ngắn (15 - 30 ngày), các giống chín trung bình có thời gian bảo quản dài hơn ( 3 - 5 tháng) nhưng có nhiều giống táo, lê chín muộn có thời gian bảo quản rất dài (6 - 10 tháng). Các giống này thường được sử dụng để xuất khẩu (XK). Ngoài ra thời gian bảo quản còn phụ thuộc vào độ chín của quả khi thu hoạch. Nếu thu hoạch lúc quả chưa đủ độ chín thì thời gian bảo quản sẽ dài hơn. Thời gian bảo quản cũng phụ thuộc nhiều vào quá trình sản xuất, xử lý sau thu hoạch và chế độ bảo quản (nhiệt độ, độ ẩm, CO2…). Để trái cây tươi lâu, nhiều nước trên thế giới cho phép sử dụng các chất chống ôxy hóa giúp làm chậm chín quả. Hiện tại, chất 1-MCP là chất xử lý trái cây sau thu hoạch rất an toàn, kéo dài thời gian bảo quản đang được sử dụng nhiều ở các nước kể cả các nước tiên tiến như: Nhật Bản, Mỹ…
Ông Nguyễn Xuân Hồng - Cục trưởng Cục BVTV cho rằng: “Hiện nay, công nghệ bảo quản, giống cây, kỹ thuật chăm sóc cây ngày càng phát triển. Vì vậy, khi thấy trái cây bảo quản được lâu chưa nên vội kết luận đó là do chất bảo quản độc hại. Trong quá trình kiểm tra ATTP hoa quả nhập khẩu (NK), kể cả lấy mẫu tại cửa khẩu và trên thị trường trong nước, Cục BVTV cũng đang tiến hành phân tích nguy cơ, xác định mối nguy để kiểm nghiệm các hóa chất có thể sử dụng trong bảo quản bằng các phương pháp hiện đại đang được sử dụng tại nhiều nước trên thế giới, trong đó có phương pháp phân tích đa dư lượng do Chương trình hợp tác Việt Nam - JICA thực hiện nhằm tăng cường năng lực kiểm soát ATTP”.
Hằng năm Việt Nam NK khoảng 400.000 tấn hoa quả từ 20 quốc gia (nhập chính ngạch chiếm 93%) và cũng XK hoa quả sang khoảng 30 nước. Việc kiểm tra ATTP hoa quả NK của Việt Nam được thực hiện như cách thức các nước khác đang áp dụng (phương thức kiểm tra thông thường đối với lô hoa quả thì lấy mẫu kiểm định và cho thông quan ngay). Đối với các lô hàng phải áp dụng phương thức kiểm tra chặt thì phải chờ có kết quả kiểm tra đạt yêu cầu mới cho thông quan. Ông Nguyễn Xuân Hồng - Cục trưởng Cục BVTV khẳng định: Với thiết bị và nguồn nhân lực hiện có tại Việt Nam có thể kiểm tra ATTP và thực hiện kiểm định các loại hoa quả có mặt trên thị trường Việt Nam.
Tuy nhiên Cục BVTV sử dụng cách tiếp cận hợp lý để vừa áp dụng được công nghệ hiện đại vừa tiết kiệm được kinh phí mà vẫn đảm bảo độ chính xác, phát hiện đúng để ngăn chặn mối nguy (nếu có)”. Hiện nay, Bộ Y tế và Cục Quản lý thị trường vẫn tiến hành kiểm tra lấy mẫu, xét nghiệm. Đồng thời, Bộ Y tế đã có cuộc tiếp xúc với đại diện Bộ Y tế Trung Quốc bàn kế hoạch hợp tác bảo đảm chất lượng thực phẩm XK giữa hai nước. Nguồn Bài: |