Sau hơn 1 tháng cao điểm ra quân kiểm tra, kiểm soát, ngăn chăn việc buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá lậu của lực lượng quản lý thị trường (QLTT) cả nước, tình trạng buôn bán trái phép mặt hàng này đã có chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn những cơn “sóng ngầm”. 

 Đã giảm mạnh

Ông Nguyễn Công San – Chi Cục phó phụ trách Chi Cục QLTT Hà Nội- cho biết: Từ đầu năm đến nay, đơn vị đã kiểm tra 207 vụ, xử lý 191 vụ, phạt hành chính trên 403 triệu đồng và tịch thu 9.160 bao thuốc lá điếu các loại. Tính từ đầu tháng 4 đến 9/5, thực hiện đợt cao điểm về ngăn chặn buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá lậu theo Văn bản chỉ đạo số 286/QLTT-CPL của Cục QLTT (Bộ Công Thương), QLTT Hà Nội đã kiểm tra và xử lý 138/144 vụ; tịch thu 4.447 bao thuốc lá lậu các loại. “Hàng trăm đơn vị, doanh nghiệp, cửa hàng, điểm kinh doanh thuốc lá điếu đã được kiểm tra. Qua đó, phát hiện nhiều vụ vi phạm nghiêm trọng” – ông San nói. Điển hình như ngày 8/5/2014, Đội QLTT số 12 đã phối hợp với Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (Công an quận Thanh Xuân) kiểm tra 2 điểm trước số nhà 1005, tòa nhà N5D thuộc phường Trung Hòa, Nhân Chính. Các lực lượng chức năng phát hiện 550 bao thuốc lá điếu do nước ngoài sản xuất tại điểm kinh doanh do ông Trần Văn Trường làm chủ và 1.675 bao khác tại điểm kinh doanh do ông Lê Hùng Ban làm chủ. Tất cả các lô hàng này đều không có hóa đơn chứng từ, không có tem nhập khẩu, là mặt hàng cấm kinh doanh. Đội QLTT số 12 đã đã tịch thu toàn bộ số hàng của ông Trường để xử lý. Đồng thời chuyển hồ sơ và tang vật cho Cơ quan điều tra công an quận Thanh Xuân xem xét, xử lý trách nhiệm hình sự theo quy định đối với ông Ban.

Ông Nguyễn Công San khẳng định, kiểm soát thuốc lá nhập lậu là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của chi cục, không chỉ thực hiện trong đợt cao điểm mà chi cục đã chỉ đạo các đội tiến hành kiểm tra thường xuyên. “Tình trạng vận chuyển, tàng trữ, buôn bán và tiêu thụ thuốc lá nhập lậu đã hạn chế; người tiêu dùng trên địa bàn thành phố Hà Nội đã có nhận thức đúng đắn về tác hại của thuốc; các hộ kinh doanh đã được tuyên truyền, hiểu biết về các văn bản pháp luật đối với việc vận chuyển, kinh doanh thuốc lá nhập lậu” – ông San chia sẻ.

Ba nhà phải vào cuộc

Dù rất nỗ lực song việc kiểm soát triệt để mặt hàng này vẫn còn rất khó khăn bởi hoạt động vận chuyển, tàng trữ, kinh doanh thuốc lá điếu nhập lậu thường hình thành đường dây, ổ nhóm có tổ chức, vận chuyển dưới 1.500 bao để tránh truy cứu trách nhiệm hình sự. Bên cạnh đó, việc điều tra, phân loại, tổ chức nắm bắt các đối tượng buôn lậu lớn, đầu nậu phân phối còn hạn chế. Các hộ bán lẻ thuốc lá thường kinh doanh nhỏ, bán kèm nhiều mặt hàng, địa điểm tàng trữ, kinh doanh gắn liền với nhà ở; các đối tượng không để hàng tại địa điểm kinh doanh mà cất giữ tại nơi khác nên khó khăn cho công tác kiểm tra, kiểm soát. Ông Nguyễn Quang Đức - Trưởng phòng nghiệp vụ Chi cục QLTT Hà Nội - cho rằng, nhiều văn bản pháp luật còn bất cập khiến cho lực lượng chức năng khó xử lý. Chẳng hạn, Nghị định 185//2013/NĐ-CP, ngày 15/11/2013, chỉ quy định tịch thu thuốc lá nhập lậu nhưng không có quy định tiêu hủy. Trong khi đó, việc tái xuất thì lại không thực hiện được bởi Hà Nội không phải địa bàn có số lượng thuốc lá nhập lậu tập trung lớn như một số điểm nóng mà phân tán trên diện rộng, số lượng bắt giữ không nhiều nên không đủ lượng để các DN có nhu cầu thu mua tái xuất… Theo ông Đức, cần sửa đổi Nghị định 185 theo đó bổ sung quy định tiêu hủy khi thu giữ mặt hàng này.

Để công tác chống thuốc lá lậu hiệu quả hơn cần có sự vào cuộc của ba nhà, “Thứ nhất, lực lượng chức năng, đặc biệt là QLTT phải vào cuộc quyết liệt; thứ hai, các cấp, ngành thực hiện tốt chính sách…; thứ ba, các nhà sản xuất trong nước nâng cao chất lượng sản phẩm để cạnh tranh với các sản phẩm lậu” – ông San nói.

Nguồn Bài: